तुळशीचे फायदे (Benefits of Tulsi in Marathi) :
आपल्या हिंदू धर्मात तुळशीला खुप महत्व आहे. कोणतेही धार्मिक विधी असो किंवा तुळशी विवाह असो हमेशा तुळशीची पूजा केली जाते. हे सुखी आणि कल्याणचे प्रतिक असल्याचे मानले जाते. परंतु धार्मिक महत्त्व व्यतिरिक्त, तुळशी औषध म्हणून देखील वापरली जाते, तुळशीचे फायदे खूप आहे. याचा उपयोग बर्याच रोगांवर उपचार करण्यासाठी केला जातो. सर्दी आणि खोकल्यापासून होणा-या अनेक आजारांवर तुळशी हे एक प्रभावी औषध आहे.
तुळशी आणि त्याच्या विविध औषधी गुणधर्मांना आयुर्वेदात विशेष स्थान आहे. तुळशी देखील संजीवनी औषधी वनस्पती सारखीच मानली जाते. आयुर्वेदिक औषधात तुळशीच्या वनस्पतीचा प्रत्येक भाग आरोग्याच्या दृष्टीने फायदेशीर असल्याचे म्हटले आहे. तुळशीचे मूळ, त्याच्या फांद्या, पाने आणि बिया यांचे स्वतःचे वेगळे महत्त्व आहे.
सामान्यत: तुळशीचे प्रकार दोन असतात, ज्याची पाने किंचित काळी गडद असतात आणि दुसरे पाने पातळ हलक्या हिरव्या रंगाची असतात. शरीर परिष्कृत करण्याबरोबरच तुळशी वातावरण शुद्ध करते आणि वातावरणास संतुलित ठेवण्यास मदत करते.
होली बेसिल या इंग्रजी नावाने ओळखली जाणारी ह्या औषधी वनस्पतीचे (तुळशीचे) वैज्ञानिक नाव ऑक्सिमम टेनिफ्लोरम आहे. तुळशी म्हणजे अतुलनीय, सुवासिक, कडू, रुचकर. हे सर्दी, खोकला, वर्म्स आणि भूल देण्याकरिता पाचक क्षमता आणि त्याचबरोबर प्रतिनाशक म्हणून वापरला जाते.
तथापि, विशेषत: खोकलाच्या (इन्फेकशन) प्रादुर्भावामुळे उद्भवणार्या आजारांच्या बाबतीत तुळशीचे बर्यापैकी प्रभावी गुणधर्म आहेत. म्हणून बऱ्याच औषध निर्मिती मध्ये तुळशीचा हमखास वापर केला जातो. आज आपण तुळशीच्या आरोग्यास होणाऱ्या फायद्यांविषयी चर्चा करणार आहोत.
तुळशीचे फायदे | Top 12 Health Benefits of Tulsi (Basil) in Marathi :
प्रतिकारशक्ती (Immunity System) वाढवते :
तुळशी मध्ये जीवनसत्त्वे, फायबर, झिंक, फॉस्फरस, तांबे, मॅग्नेशियम इ. खनिजे असतात. ज्यामुळे शारिरीक आजारांपासून बचाव होण्यास मदत करते. रोज तुळशीचे सेवन केल्यास रोग प्रतिकारशक्ती वाढण्यास मदत होते. त्याचबरोबर तुळस शरीरातील नैसर्गिक पीएच पातळी सुधारण्यास देखील मदत करते आणि आतड्यांच्या मायक्रोफ्लोराच्या आत निरोगी जीवाणू वाढवते, ज्यामुळे रोग प्रतिकारशक्ती वाढते आणि पचन क्षमता सुधारते.
अजून वाचा : रोगप्रतिकारक शक्ती कशी वाढवावी ?
कर्करोग प्रतिबंध करते :
अनेक संशोधनातही तुळशीचे बियाणे फायदेशीर असल्याचे मानले जाते. कर्करोगाच्या उपचारात ते खूपच प्रभावीशाली ठरते. तसेच नेहमी तुळशीचे सेवन केल्याने शरीरातील कर्करोगाच्या पेशींच्या वाढीस प्रतिबंध होतो.
तोंडाच्या दुर्गंधीची समस्या सोडवते :
तुळशीच्या पानांचा सुगंध खूप मजबूत व दीर्घकालीन आहे, म्हणून जे लोक तोंडाच्या दुर्गंधीचा त्रासापासुन त्रस्त आहेत, त्यांनी दररोज तुळसची दोन- तीन पाने चघलावीत त्यांना नक्की फायदा दिसुन येईल व दुर्गंधीच्या समस्येपासून मुक्तता होईल.
अजून वाचा : लवंग खाण्याचे फायदे | Benefits of eating Cloves in Marathi
रक्त वाढविण्यात अतिशय उपयुक्त ठरते :
तुळशी मध्ये फोलेट आणि लोह खनिज तत्व आढळतात. ज्यामुळे शरीरात रक्त वाढण्यास मदत होते. गरोदरपणात तुळशीचे सेवन करणे हे खूप फायदेशीर असल्याचे मानले जाते.
अजून वाचा : गुळ खाण्याचे फायदे आणि तोटे | Benefits of Eating Jaggery in Marathi
सर्दी आणि खोकल्यापासून मुक्तता करते :
सर्दी, खोकला आणि तापा पासून मुक्तता मिळवयाची असेल तर तुळशीची पाने, आलं आणि ज्येष्ठमध बारीक पावडर करून ते मधात घ्या किंवा त्याचा काढा करून प्या. हे मिश्रण खाल्याने खोकला व दम्या सारख्या आजारांना फायदेशीर ठरते.
अजून वाचा : गुळवेलचे फायदे | Top 8 Benefits of Giloy in Marathi
स्मरणशक्ती वाढवते :
जर आपल्याला स्मरणशक्ती वाढवायची असेल तर आपण दररोज पाण्यात पाच ते सहा तुळशीची पाने घ्यावी. यामुळे बुद्धिमत्ता वाढते आणि स्मरणशक्ती वाढते.
अजून वाचा : सर्वोत्कृष्ट 5 ड्राय फ्रूट्स आणि त्यांचे फायदे | Top 5 Dry Fruits Benefits in Marathi
तुळशी रक्तदाब नियंत्रित करूनआणि त्याचबरोबर मज्जातंतूंच्या पेशींना नियंत्रित ठेवून तणाव कमी करते. व्हिटॅमिन सी आणि अँटिऑक्सिडेंट्सच्या उपस्थितीमुळे ताणतणाव दूर करण्याची क्षमता तुळशी मध्ये आहे.
अजून वाचा : नैराश्य (डिप्रेशन) का येते व नैराश्य कसे दूर करावे ?
डोळ्यांसाठी फायदेशीर असते :
तुळशीच्या पानांमध्ये व्हिटॅमिन अ आढळते जे डोळ्यांसाठी खूप फायदेशीर असते. त्याचबरोबर तुळशीच्या पानांमध्ये एंटी-इंफ्लेमेटरी गुण आढळतात. जे डोळ्यांच्या संलग्नित आजार बरे करण्यास मदत करते.
फुफ्फुसांच्या समस्येपासून मुक्त करते :
क्षयरोगामुळे फुफ्फुसांचे नुकसान दूर करण्यात आणि फुफ्फुसाचा कर्करोग टाळण्यास तुळस प्रभावी ठरते. तुळशी मध्ये असलेले व्हिटॅमिन सी, कॅफिन, युजेनॉल आणि सिनिओल फुफ्फुसांच्या समस्यापासून मुक्त होते. तसेच अँटी बायोटिक (प्रतिजैविक) गुणधर्मांमुळे क्षयरोगाशी लढण्याची क्षमता देखील आहे.
अजून वाचा : सीताफळ खाण्याचे फायदे आणि तोटे
त्वचेची समस्या दूर करते :
त्वचा निरोगी आणि मुरुमांपासून दूर ठेवण्यासाठी तुळशी हा एक चांगला पर्याय आहे. वास्तविक, तुळशीत अँटी-ऑक्सीडंट, अँटी-बॅक्टेरियल, एंटी-इंफ्लेमेटरी आणि अँटी-बायोटिक गुणधर्म आहेत, ज्यामुळे ते आपल्या त्वचेची प्रत्येक समस्या सोडवते. चेहर्याचा टोन,, डाग आणि ब्लमिश सुधारण्यासाठी मदत करते.
अजून वाचा : कोरफड खाण्याचे फायदे | Benefits of Eating Aloe Vera in Marathi
दातांसाठी उपयुक्त :
तुळशी मध्ये दात किडण्यास जबाबदार असलेल्या बॅक्टेरियांचा नाश करण्यास सक्षम आहे. यामध्ये असे गुणधर्म आहेत जे दात मजबूत करतात आणि त्यांना ठिसूळ होण्यापासून प्रतिबंधित करतात.
जखम लवकर बरी करते :
आयुर्वेदात तुळशीच्या पानांचा फायदा बर्याच शतकांपासून वापरला जात आहे. तुळशीची पाने जखमा बरी करण्यासाठी वापरतात. यामुळे जखम लवकर होण्यास मदत होते आणि भरण्यास मदत होते.
आमच्या पोस्टच्या अपडेट मिळवण्यासाठी फॉलो करा : Facebook | Instagram | Twitter | Telegram